Produkty wskazane i przeciwwskazane w diecie po zawale

rozłożone zdrowe warzywa i orzechy obok oliwy

Produkty przeciwwskazane w diecie po zawale

Do składników, które należy ograniczyć w diecie osób po zawale serca zalicza się żywność bogatą w nasycone kwasy tłuszczowe, tłuszcze trans, sód i cukier. Jadłospis taki wymaga eliminacji lub zmniejszenia konsumpcji następujących pokarmów:

  • Soli, słonych przekąsek np. typu paluszki, krakersy, chipsy, wędzone mięsa i wędliny, konserwy, solone ryby
  • Produktów posiadających w składzie substancje celowo dodawane do żywności zawierające sód np. glutaminian sodu, izoaskorbinian sodu
  • Żywności typu fast food
  • Twardych margaryn, produktów instant, frytek, niskiej jakości maseł orzechowych, śmietanki do kawy w proszku
  • Cukru, słodyczy a w szczególności produktów cukierniczych z kremami, ciasteczek, batoników, cukierków
  • Słodkich napojów gazowanych
  • Tłustych gatunków mięs i przetworów mięsnych
  • Masła, słoniny, smalcu, łoju, boczku
  • Alkoholu
  • Napojów energetycznych

Wykluczenie lub ograniczenie produktów przeciwwskazanych pozwala na lepszą regulację ciśnienia tętniczego krwi, sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu całkowitego, we frakcji LDL oraz trójglicerydów. Ułatwia także kontrolę poziomu glukozy we krwi. Poprawa tych parametrów zmniejsza ryzyko rozwoju nie tylko chorób układu sercowo-naczyniowego, ale również cukrzycy czy nowotworów.

Produkty wskazane dla pacjenta po zawale serca

Jadłospis pacjenta po przebytym zawale serca powinien bazować na produktach możliwie najmniej przetworzonych. Musi dostarczać odpowiedniej ilości makroskładników, witamin, składników mineralnych i innych substancji biologicznie aktywnych. Jego podstawę powinny stanowić pokarmy takie jak:

  • Warzywa i owoce – w ilości minimum 5 porcji dziennie, różnokolorowe, spożywane na surowo, gotowane, przecierane i pieczone
  • Pełnoziarniste produktu zbożowe – będące źródłem błonnika
  • Ryby – spożywane 2 razy w tygodniu ( jedna porcja w postaci tłustej ryby morskiej)
  • Orzechy i pestki – spożywane w rozsądnych ilościach, rekomendowana porcja to 30 g dziennie
  • Oliwa z oliwek, olej rzepakowy, lniany i inne roślinne- konsumowane na surowo, jako dodatek do dań
  • Nasiona roślin strączkowych – w tym soja, zwiększenie ilości białka roślinnego kosztem zwierzęcego korzystnie wpływa na stan zdrowia
  • Czosnek – 1-2 ząbki dziennie
  • Produkty bogate w fitosterole – oleje sezamowy, słonecznikowy, kukurydziany, orzechy, strączki, sezam, specjalne margaryny czy jogurty
  • Chude gatunki mięs i wędlin – wysokiej jakości
  • Niegazowana woda mineralna niskosodowa, herbaty zielona, czerwona, biała

Ilość posiłków w diecie pacjenta należy ustalić indywidualnie w zależności od stanu zdrowia, preferencji oraz stylu życia. Zaleca się, aby były one spożywane regularnie o względnie stałych porach. Należy pamiętać też o przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów. Za minimum uznajemy 1,5 litra na dobę z dużym udziałem niskosodowej wody mineralnej niegazowanej. Co ważne proponowane modyfikacje muszą zagościć w jadłospisie pacjenta na stałe. Wartość kaloryczna diety powinna być dobrana indywidualnie do parametrów osoby chorej. Jeśli ma ona zbyt wysoka masę ciała zaleca się obniżenie jej za pomocą racjonalnej redukcji kalorii.

Bibliografia:
1. Payne A., Barker H., Dietetyka i żywienie kliniczne. Wrocław 2013.
2. Mizgier M., Jeszka J., Jarząbek- Bielecka G., Rola diety śródziemnomorskiej w zapobieganiu nadwadze i otyłości, niektórym chorobom dieto zależnym oraz jej wpływ na długość życia, Nowiny Lekarskie 2010, 79, 6, s. 451–454.
3. Pasierski T., Pierwotna i wtórna prewencja choroby wieńcowej, Postępy Nauk Medycznych 1/2002, s. 12-14.
4. Gajewska D., Pałkowska Goździk E., Lange E., Niegowska J., Paśko P., Kościołek A., Fibich K., Gudej S., Standardy postępowania dietetycznego w kardiologii u osób dorosłych. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2016. Dietetyka 2016 vol.9, Wyd. Spec.
5. Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa, 2014.
6. Jarosz M., Praktyczny podręcznik dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2010.